Boşanma Davalarında WhatsApp Kayıtları Delil Olarak Kullanılabilir Mi?
Teknolojinin hızlı gelişimi, dijital iletişim araçlarının ve sosyal medya platformlarının günlük yaşamda önemli bir yer tutmasına yol açmıştır. Bu durum, aynı zamanda hukuki süreçlerde delil olarak kullanılacak dijital materyallerin hukuki geçerliliğini de gündeme getirmiştir. Özellikle WhatsApp gibi popüler iletişim uygulamalarındaki yazışmalar, boşanma davalarında delil olarak sunulmak istenmektedir. Ancak bu tür dijital delillerin geçerliliği ve hukuka uygunluğu, bazı önemli hususlara bağlıdır. Bu yazıda, WhatsApp kayıtlarının boşanma davalarında delil olarak kullanılabilirliğini ele alacağız.
İspat Hakkı Kavramı
Türk hukukunda, her bireyin kendi lehine ispat yapma hakkı Anayasa’nın 36. maddesi ile güvence altına alınmıştır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 189. maddesinde yer alan düzenleme de, hukuka aykırı şekilde elde edilen delillerin mahkeme tarafından dikkate alınamayacağını belirtmektedir. Yani, delilin elde edilme şekli, onun geçerliliğini etkileyebilir. Zehirli bir ağacın meyvesi gibi, hukuka aykırı yollardan elde edilen bir delil, asıl olayı ispat etmede kullanılmaz.
Hukuka Aykırı Yollardan Elde Edilen Deliller
Eşlerin birlikte yaşamaları, özel hayatın sınırlarının karmaşık bir şekilde iç içe geçmesine neden olabilir. Bu bağlamda, bir eşin diğerinin özel yaşamına müdahale ederek veya izinsiz bir şekilde elde edilen dijital deliller, hukuka aykırı olabilir. Ancak, her durumun kendine özgü özellikleri vardır ve bazen özel hayata müdahale yapılmadan da deliller elde edilebilir. Örneğin, bir eşin sosyal medya paylaşımları, her kişi tarafından erişilebilir olduğunda, bu paylaşımlar hukuka aykırı olmayan deliller olarak kabul edilebilir.
WhatsApp Kayıtlarının Hukuki Delil Niteliği
WhatsApp mesajları gibi dijital içerikler, boşanma davalarında delil olarak kullanılabilir. Ancak, bu tür delillerin geçerliliği için aşağıdaki şartlar göz önünde bulundurulmalıdır:
-
Delilin Uyuşmazlıkla İlgili Olması: Gösterilen delil, boşanma davasıyla ilgili uyuşmazlık konusunu doğrudan ispat etmeli, davanın konusu dışında kalmamalıdır.
-
Hukuka Aykırı Elde Edilmemesi: WhatsApp kayıtları, izinsiz bir şekilde elde edilmemiş olmalıdır. Eğer kayıtlar, özel hayata müdahale edilerek veya rızasız bir şekilde elde edilirse, hukuka aykırı kabul edilir.
-
Bilirkişi İncelemesi: WhatsApp kayıtları üzerinde müdahale yapılmadığının, yani mesajların ekleme veya çıkarma yapılmadan doğru bir şekilde sunulduğunun, bilirkişi tarafından tespit edilmesi gerekmektedir.
-
Kişilik Hakları İhlali ve Özel Hayatın Gizliliği: WhatsApp mesajlarının kişilik haklarına ve özel hayata aykırı bir şekilde elde edilmesi, delilin hukuka aykırı sayılmasına neden olabilir. Yani, bir eşin diğerinin rızası dışında özel yazışmalarını kaydetmesi hukuka aykırı olabilir.
WhatsApp Kayıtlarının Bilirkişi Tarafından İncelenmesi
WhatsApp kayıtları gibi dijital delillerin doğru ve güvenilir bir şekilde kullanılabilmesi için, genellikle bilirkişilerin devreye girmesi gereklidir. WhatsApp mesajları üzerinde oynama yapılması ya da metnin değiştirilmesi olasılığı göz önünde bulundurularak, bu tür delillerin başka delillerle desteklenmesi önemlidir. Yargıtay, elektronik ortamda elde edilen delillerin ancak başka delillerle birlikte doğrulanarak kullanılabileceğine karar vermektedir. Bu nedenle, WhatsApp kayıtları, yalnızca diğer somut delillerle desteklendiği takdirde geçerli kabul edilebilir.
Kaybolma İhtimali Olan Kayıtların Delil Olarak Kullanılması
WhatsApp kayıtlarının kaybolma ihtimali olan deliller olarak kullanılması, belirli durumlar için geçerli olabilir. Örneğin, bir eşin zina yaptığına dair delillerin kaybolma riski altında olması durumunda, bu kayıtlar hukuka aykırı olsa bile mahkemeye sunulabilir. Yargıtay, böyle bir durumda, kaybolma ihtimali olan delillerin sunulmasının hukuka aykırı sayılmayacağını ifade etmiştir. Ancak, bu tür delillerin elde edilmesi sırasında da özel hayatın gizliliğine dikkat edilmesi gerekir.
Türk Ceza Kanunu’na Göre Özel Hayatın Gizliliğini İhlâl Etme
Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi, kişilerin özel hayatlarının gizliliğini ihlal eden eylemleri cezalandırmaktadır. Özel hayatın gizliliğini ihlal eden bir kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilir. Ayrıca, gizliliğin görüntü veya ses kaydına alınması durumunda ceza bir kat artırılmaktadır. WhatsApp kayıtları, eğer hukuka aykırı bir şekilde elde edilmişse, bu cezai yaptırımlara da yol açabilir.
